معرفی وبلاگ
سلام ،‌ خوش آمديد . در اين وبلاگ موضوعات زير مطرح مي شوند : اطلاعات ايران شناسي (معرفي شهرهاي ايران به تفكيك هر استان) - تاريخ ايران - ادبيات ايران زمين - جغرافياي ايران - گالري تصاوير و ... منابع وبلاگ => نرم افزار مرز پر گهر - سايت هاي : نماي ايران ، كتاب اول ، ساجد ، سازمان ميراث فرهنگي استان اصفهان ، پارست ، مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران ، گنجور دات نت
لينك دوستان
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 1530135
تعداد نوشته ها : 1100
تعداد نظرات : 27
Rss
طراح قالب

موسسه تبيان - ايران شناسي

Translate
لينك دوستان تبياني
پيج رنك

بندرعباس از روزگاران‌كهن داراي نام‌هايي چون گامارااو، گامبارايو، گامارايو، گامبري، گمبرون، گميرون، گامرون، گمبرو، گمرو و جرون بوده است. اين شهرستان از سوي شمال به شهرستان حاجي آباد، از باختر به شهرستان بندرلنگه، از خاور به شهرستان رودان احمدي و از جنوب به خليج فارس محدود است. بندرعباس و پيرامون آن از كشاورزي خوبي برخودار بوده و كشت، بيش تر به گونه سنتي انجام مي‌شود. در اين ناحيه‌در سه فصل از سال مي توان به كشت پرداخت. از مهم‌ترين هنرهاي دستي مردم بندرعباس مي توان سفال‌گري، كوزه گري، گلابتون دوزي، فرش بافي، چادرشب بافي، بافت شيركي پيچ، سبد ويژه حمل خرما، حصير و كپر، . . . را نام برد. به دليل نزديكي بندرعباس با كرانه هاي خليج فارس، ماهي گيري بسيار رايج بوده و مردم اين شهرستان بيش‌تر به صيد ماهي و ميگو مي پردازند. صيد ماهي در كرانه هاي بندرعباس،در پاييز و زمستان صورت مي گيرد و صيد ميگو نيز از اوايل پاييز و نيمه نخست زمستان انجام مي‌شود. سواحل رويايي خليج فارس، جزاير متعدد نزديك به منطقه، آرامگاه پيشين در كوي نخل ناخدا،امام زاده سيدكامل، امام زاده سيد مظفر، امام زاده شاه محمد تقي، زيارت‌گاه خواجه خضر، عمارت كلاه فرنگي، مسجدمنبركهنه، مسجدناصري، مسجدصحراباغي، مسجد جامع، مسجد گله‌داري و معبد هندوها از مهم‌ترين مكان‌هاي ديدني و تاريخي اين شهرستان به شمار مي‌آيند.
صنايع و معادن
از مهم‌ترين صنايع بندرعباس مي‌توان‌به‌صنايع‌دريايي، شامل تاسيسات بندري(بندرهاي شهيد رجايي و شهيد باهنر)، صنايع‌كشتي‌سازي، صنايع نساجي، صنايع غذايي، صنايع ساختماني، نيروگاه هاي برق، پالايشگاه بندر عباس، … اشاره كرد. پالايشگاه بندر عباس، در سال 1372 هـ . ش، مورد بهره برداري قرار گرفته و از صنايع مهم هرمزگان است كه با آغاز به كار آن، از ورود فرآورده هاي نفتي، بي‌نياز شده و بخشي از فرآورده هاي آن، صادر مي‌شود. گنجايش روزانه اين پالايشگاه، بيش از 230 هزار بشكه بوده و فرآورده‌هاي آن، گاز مايع، بنزين، نفت سفيد، و سوخت هواپيما، گازوييل، نفت كوره، قير و گوگرد است. ساخت و طراحي پالايشگاه بندرعباس توسط مهندسان ايراني انجام شده و شركت هاي ژاپني و ايتاليايي تنها نقش نظارت را داشته اند. شهرستان بندرعباس داراي معدن آهك و گچ است كه در 2 كيلومتري خاور و هم‌چنين باختر آن قرار دارند. از مهم ترين معدن هاي اين شهرستان، معدن گازسورو، سرخون، ‌گيشو، شن و ماسه، نمك آبي را مي توان نام برد. معدن هايي كه مورد بهره‌برداري قرار گرفته‌اند، معدن سنگ گچ‌خمير، سنگ گچ كشكوييه و نمك در گور هستند. به دليل نزديكي بندرعباس با كرانه هاي خليج فارس، ماهي گيري بسيار رايج بوده و مردم اين شهرستان بيش تر به صيد ماهي و ميگو مي پردازند. صيد ماهي در كرانه هاي بندرعباس، در پاييز و زمستان صورت مي گيرد و صيد ميگو نيز از اوايل پاييز و نيمه نخست زمستان انجام مي شود.

كشاورزي و دام داري
بندرعباس و پيرامون آن از كشاورزي خوبي برخودار بوده و كشت، بيش تر به گونه سنتي انجام مي شود. در اين ناحيه، در سه فصل از سال مي توان به كشت پرداخت. در پاره‌اي نقاط، به ويژه بخش مركزي بندرعباس، برداشت سه گونه فرآورده در سال به خوبي انجام پذير است. در سال هاي اخير گرايش به سوي كشاورزي متناسب با امكان هاي مالي كشاورزي ناحيه، پيدا شده است. ازفرآورده هاي مهم اين منطقه مركبات، خرما، صيفي، گندم، جو، ذرت، حبوبات، …را مي توان نام برد. پرورش درخت خرما و گونه هاي مركبات اهميت زيادي دارد و ليموشيرين و نارنگي اين ناحيه كم نظير و خوش خوراك بوده وهمراه با خرما از فرآورده هاي پر سود مردم به شمار مي‌آيند. دام‌داري‌در بندرعباس‌به گونه سنتي رواج دارد، ولي از جايگاه مطلوبي برخوردار نيست. پرورش گوسفند، بز، شتر، مرغ گوشتي و زنبور عسل از فعاليت‌هاي دام‌داري مردم اين ديار محسوب مي شود.

مشخصات جغرافيايي
شهرستان بندر عباس با پهنه‌اي حدود 1/ 13255 كيلومتر مربع، در شمال تنگه هرمز، در 27 درجه و 11 دقيقه‌ي پهناي شمالي و 56 درجه و 17 دقيقه ي درازاي خاوري نسبت به نيم روز گرينويچ قرار گرفته و بلندي آن از سطح دريا 6 متر است. اين شهرستان از سوي شمال به شهرستان حاجي آباد، از باختر به شهرستان بندر لنگه، از خاور به شهرستان رودان احمدي و از جنوب به خليج فارس محدود است. آب وهواي شهرستان بندر عباس به دليل شرايط ويژه خود،گوناگون بوده و در ناحيه كوهستاني، گرم و خشك و در ناحيه كرانه اي و دشتي، گرم و مرطوب است. آب و هواي نوار كرانه اي آن، در تابستان بسيار گرم و مرطوب و در زمستان هوا معتدل مي شود. تابستان در اين ناحيه 9 ماه ادامه مي يابد و از اوايل آبان ماه اندك اندك از گرماي هوا كاسته مي شود. وزش بادهاي شمالي در اين شهرستان همراه با گرد و غبار بوده و گاهي با رطوبت زياد دريا همراه است و هواي بسيار گرم و مرطوبي را به وجود مي آورد كه به اين پديده در اصطلاح محلي «شرجي» گويند. بيش تر بخش هاي شهرستان بندر عباس كوهستاني است كه اندك اندك از جنوب شهرستان (كرانه خليج فارس) به سوي شمال قرار دارند، كه در برخي نقاط دشت هاي‌حاصل خيز و همواري را به گونه ميان كوهي به وجود آورده اند. بيش ترين بلندي در اين شهرستان 3267 متر و كم‌ترين آن، 2 متر از سطح درياست. شهرستان بندرعباس، ‌در سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1375 هـ . ش، داراي 419938 نفر جمعيت بوده است، كه از اين شمار 219533 نفر مرد و 200405 نفر زن بوده اند. بندرعباسي ها سخت كوش، متدين، مهمان نوازهستند. همه آن ها مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري و سني هستند. زبان رسمي بندرعباسي ها فارسي است و با گويش ويژه بندري سخن مي گويند. مردم اين شهر و پيرامون آن، آميخته اي از فارسي، بلوچي، عرب، سياه پوست، … هستند كه عباسي ناميده مي شوند. از ويژگي هاي نژاد مردم اين ديارمي توان به چهره گشاده با رنگ پوستي گندم گون يا سياه سوخته، قد بلند، موهاي مشكي با ابرواني كشيده و پايدار در دوندگي و راه پيمايي اشاره كرد.

فاصله هوايي بندرعباس تا تهران 1060 كيلومتر است. فاصله زميني اين شهر تا بوشهر 921، تا تهران 1501، تا اصفهان 1082، تا خرمشهر 1234، تا شيراز 601، تا كرمان 498، ‌تا يزد 824، تا بستك 250، تا گنگ 270، ‌تا بندر لنگه 260، ‌تا جاسك 330، تا حاجي آباد 165، تا دهبارز رودان 105، تا قشم 20، تا گاوبندي 510، تا ميناب 110، تا هرمز 30 كيلومتر است. راه زميني بندرعباس راه اصلي بندرعباس – تهران مي باشد، كه شهر بندرعباس از طريق آن به تمامي نقاط ايران مي پيوندد و ازراه هاي فرعي مي توان راه هاي سياهو، ‌خوش هنگام، جاسك، ‌جگين، گاوبندي، دريا، بندرچارك، جايين، احمدي، لنگه، گاوبندي، ستاق، مقام، گهره را نام برد.
از طريق بندرهاي استان هرمزگان حمل و نقل بار و مسافر به جزيره هاي ايران در خليج فارس و شيخ نشين ها و ديگر كشورها انجام مي گيرد و كالا از طريق همين بندرها، به ويژه بندرعباس، بندر شهيد رجايي و بندر شهيد باهنر، … وارد و يا صادر مي شود.
مسير بندرعباس- لطف آباد- بندرعباس. مسير بندرعباس- بافق- تهران- ‌مشهد- لطف آباد و برعكس، به درازاي 2 هزار و 665 كيلومتر و گنجايش سه ميليون تن در سال.
راه آهن بندرعباس – سرخس – بندر عباس. مسير بندرعباس- سيرجان- بافق- يزد- قم- تهران – شاهرود- فريمان ( مشهد )- سرخس و برعكس. با درازاي خط 2 هزار و 540 كيلومتر و گنجايش حمل و نقل سه ميليون تن بار در سال.
مسير بندرعباس – بندر هاي شمال ( تركمن – اميرآباد)، بندرعباس. مسير : بندر عباس- بافق- يزد- تهران- گرمسار- قايم شهر- بندر اميرآباد و يا تركمن و برعكس. با درازاي خط يك هزار و 878 كيلومتر و يك هزار و 947 كيلومتر و گنجايش حمل يك ميليون تن بار در سال.
مسير بندرعباس – رازي – بندرعباس. مسير : بندرعباس- سيرجان- بافق- يزد- تهران- رازي و برعكس، با درازاي خط 2 هزار و 446 كيلومتر و گنجايش حمل بار دو ميليون تن در سال. مسير بندرعباس، جلفا، بندرعباس، مسير : بندرعباس- سيرجان- بافق- يزد- تهران- تبريز- جلفا و برعكس. با درازاي 2 هزار و 470 كيلومتر با گنجايش حمل بار دو ميليون تن در سال. وجه تسميه و پيشينه تاريخي
بندرعباس از روزگاران‌كهن داراي نام هايي چون گامارااو، گامبارايو، گامارايو، گامبري، گمبرون، گميرون، گامرون، گمبرو، گمرو و جرون بوده است. بندرعباس درمحل يا نزديك آبادي ماهي‌گيري به نام شهرو(سورو، تهرو، توسر) قرار داشته است. در اوايل سده 8 هـ . ق، كه نام جزيره كنوني هرمز از جرون به هرمز تغيير يافت، نام جرون به شهرو داده شد. با پيشرفت هرمز، كه به گونه اي مركز تخليه كالاي بازرگاني و بارگيري كشتي ها، بين جزيره هرمز و كرانه هاي ايران شده بود، جرون نيز اندك اندك گسترش يافت. بعدها جرون به دليل وجود خرچنگ زياد در كرانه اش « گمرو» ناميده شد. شاه عباس بزرگ صفوي، براي اين كه گمرو يا گمبرون، بزرگترين بندر ايران شود، به شركت هند خاوري امكان هايي در گمبرو، كه انگليسي ها آن را «گامبرون» مي خواندند، داد. شاه عباس سپس اين شهر را به نام خود، بندر عباس خواند. بندر عباس از لحاظ جايگاه تاريخي ديرينگي زيادي دارد. تاريخ نگاران و باستان شناسان براين باورند، كه اين شهر، در دوران هخامنشي يكي از بندرهاي مهم درياي پارس بوده است. در دوران اشكاني خليج فارس، از جمله بندرعباس از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده و در روزگار ساساني، از مراكز مهم داد و ستد و بازرگاني به شمار مي رفته است. در اثر كاوش هايي كه در اسكله سازي سورو انجام گرفته، چندين سكه نقره دوران ساساني به دست آمده است. شهر بندر عباس به دليل قرار گرفتن در دهانه و كناره خليج فارس و راه هاي بازرگاني وهمچنين نزديكي با تنگه مهم و استراتژيك هرمز، از لحاظ سياسي، اقتصادي و نظامي داراي اهميت است. در دوران اخير، بندرعباس به يكي از شهرهاي بزرگ، مهم و استراتژيك ايران تبديل گشته و پيشرفت زيادي كرده است.

 

مساجد و مدارس مذهبي درشهرستان بندر عباس

مسجد جامع دلگشا
اين بنا در محله دلگشا در كناره خيابان ساحلي بندر عباس واقع گرديده و ظاهرا بناي قديمي آن در سال 1175 ه . ق توسط زين العابدين ابوالقاسم اوزي بنا شده و در حدود سال 1354 ه . ش ‚ به غير از بخشي از شبستان آن ‚ كاملا تجديد شده و گسترش يافته است . بناي قديمي مسجد ‚ مشتمل بر شبستان ستوندار با 12 ستون در ميانه و ايوان هاي ستونداري در سه جبهه غربي ‚ جنوبي و شرقي بوده است . از اين بنا اكنون بخش ستونداري در ميانه شبستان جديد باقي مانده كه تنها قسمت در خور توجه و مطالعه بنا است . اين بخش از شبستان داراي 12 ستون با ساقه اي استوانه اي و پايه اي مكعب است كه ستون ها در بالا توسط قوس هاي جناغي به همديگر اتصال يافته و زمينه را براي بر پا داشتن مسطح تير پوش فراهم ساخته اند . ساقه و پايه ستون ها در تعميرات اخير با قطعات سنگ نما پوشش يافته است . سر ستون ها و بخش هاي فوقاني آنها داراي تزيينات گچي است . بخش هاي جديد بنا ‚ خاصه نماي بيروني آن ‚ فاقد اصالت تاريخي و هنري است

مسجد جامع گله داري
اين بنا در محله اوزي هاي بندر عباس واقع گرديده و بر طبق كتيبه سنگي آن ‚ در سال 1338 ه . ق توسط حاج شيخ احمد گله داري - به جاي مسجد كوچكتري از قرن سيزدهم - بنا گرديده است . اين مسجد بر روي صفه اي به ارتفاع 1/5 متر بنا گرديده و مشتمل بر صحن ‚ ايوان ‚ شبستان ستوندار ‚ ماذنه و شبستان زمستاني است . شبستان مسجد به صورت مربع داراي 16 ستون استوانه اي بر پايه مربع است . ستون ها و نيم ستون هاي مزبور توسط طاق هايي با قوس شكسته به همديگر متصل شده و سطحي را براي پوشش تير چوبي مسجد فراهم ساخته اند . پوشش شبستان ‚ به كمك تيرها و تخته هاي چوبي و اندود ضخيم گلي صورت گرفته است . در تعميرات سال 1354 ه . ش ‚ سطح زيرين سقف ‚ با پوشش هاي جديد آكوستيك پوشانده شده است . در ميانه ضلع غربي بنا ‚ محرابي به عمق حدود 1/30 و ارتفاع 4 متر با تزيينات زيباي گچي قرار گرفته است . در بدنه جنوبي اين محراب ‚ محفظه اي براي نگهداري كتاب ها و اشياي ديگر تعبيه شده است . در اضلاع مختلف شبستان جمعا 19 درگاه با درهاي چوبي و در جانب شرقي و جنوبي شبستان ‚ ايوان هايي با يك رديف ستون ساخته شده است . تمام ستون ها به غير از ستون هاي اصلي ‚ در راس اضلاع - كه مربع هستند - ساقه اي استوانه اي دارند . تزيينات بنا منحصر به تزيين گچي قالبي و گچبري هايي است كه در محراب ‚ سر ستون ها و سطح زيرين طاق ها به كار رفته و از زيبايي خاصي برخودار است . ازاره شبستان و ستون ها در دوره اخير با قطعات سنگ نما پوشش يافته است در زاويه شمال شرقي مسجد ‚ گلدسته اي به ارتفاع تقريبي 8 متر با طرح استوانه اي و ماذنه اي بر بالاي آن ساخته شده است . در گوشه جنوب شرقي صحن ‚ منبر و گلدسته اي پلكاني به جامانده كه روبه ويراني است . در حال حاضر ‚ بخشي از صحن جهت استفاده نمازگزاران مسقف شده است . كتيبه تاريخي بنا ‚ مورخ 1338 ه . ق است و نام باني بنا ‚ در كنار محراب و بر ديوار نصب شده است . در زير بناي مسجد ‚ شبستاني است كه در زمستان ها مورد استفاده بوده است در حال حاضر ( 1376 ه . ش ) ‚ در جانب شمالي مسجد ‚ بناهاي جديدي در دست ساختمان است كه طبقه دوم آنها به عنوان شبستان مورد استفاده قرار خواهد گرفت

 


X