شهرستان مهريز در سي‌كيلومتري جنوب شهرستان يزد و در همسايگي شهرستان‌هاي تفت، بافق و خاتم و استان كرمان قرار دارد. اين شهرستان داراي دو بخش «هرات ـ مروست» و «مركزي» و پنج دهستان است. بناي شهرستان مهريز را به «مهرنگار» دختر «انوشيروان» نسبت داده‌اند. به دليل حاصل‌خيزي اراضي اين شهرستان، بيش‌تر مردم اين منطقه به كار كشاورزي اشتغال دارند. يكي از چشمه‌هاي پر آبي كه بخش عمده آب كشاورزي منطقه مهريز و يزد را تأمين مي‌كند، چشمه زيبا و تماشايي «غربالبيز» در نزديكي روستاي «مذوار» است. مردم اين منطقه در كنار كشاورزي و دام‌داري به صنايع دستي نيز اشتغال دارند. از مهم‌ترين صنايع دستي اين شهرستان مي توان از قالي بافي نام برد. نقشه‌هاي اصيل فرش مهريز با طرح‌هاي يزد و كرمان بافته و به بازار عرضه مي شود. از ديگر صنايع دستي اين شهرستان مي توان آهنگري، سريشم، گيوه بافي، سبدبافي و چاقوسازي را نام برد. مراكز ديدني اين شهرستان را مسجد جامع مهرپادين، مسجد جامع بغدادآباد، مسجد جامع خورميز قلعه تاريخي خورميز، پير ناركي، كاروان‌سراي زين‌الدين، مسجد جامع خوانزا (هنزا)، چشمه غربالبيز،قلعه،‌كاروان‌سرا و چاپارخانه سريزد، قلعه‌باغ‌دهك،سروتاريخي منگ‌آبقاد، باغ پهلوان‌پور و موزه مردم‌شناسي تشكيل مي‌دهد.
مكان هاي ديدني و تاريخي
آرامگاه شيخ عبدالله ( دوره صفوي)، آسياب هاي مزوار و مهريز، آرامگاه بهاء الدين، امام زاده پيرغيب با سنگ هاي تاريخي ، برج و آسياب پير نوركي، چشمه باستاني غربال بيز، دژ خور ميز، غار آهكي كوه بيروييه، قلعه مروست، قلعه و رباط سر يزد، قلعه محمد كريم خان، قلعه محمد باقري، قلعه ملكي، قدمگاه حضرت علي ( ع )، قلعه گبري كوه سرچشمه، كاروان سراي زين الدين، كاروان‌سراي شمس، كشته خانه، گنبد مروست، مار سيد نورالدين، مسجد جامع مهر پادين، مسجدجامع بغداد آباد، مسجد جامع خونزا (هنزا)، مسجد جامع و مسجد فتح آباد ( سده 8 هـ . ق) مهم‌ترين مناطق ديدني اين شهرستان را تشكيل مي دهند.
كشاورزي و دام داري
كشاورزي شهرستان مهريز رونق داشته و فرآورده هاي كشاورزي آن را انار، انجير، پسته، گندم، جو، ذرت، خربزه، هندوانه، ‌گوجه و بادمجان شكيل مي‌دهد. در اين شهرستان دام‌پروري به روش سنتي و صنعتي رواج دارد، به طوري كه در سال هاي اخير مردم اين ناحيه به ايجاد گاوداري صنعتي پرداخته اند. انار، پسته، انجير و گندم صادرات مهم اين شهرستان را تشكيل مي دهند.
مشخصات جغرافيايي
شهرستان مهريز، در جنوب استان يزد، در 10 كيلومتر ي باختر جاده يزد – كرمان قرار دارد. اين شهرستان از سوي شمال به شهرستان يزد، از شمال خاوري به شهرستان بافق از خاور به شهرستان هاي رفسنجان و شهر بابك استان كرمان، از باختر به شهرستان هاي تفت، ابركوه، و استان فارس و ازجنوب به شهرستان هاي شهر بابك استان كرمان و شهرستان ني ريز استان فارس محدود مي‌شود. بلندي مركز شهرستان مهريز از سطح دريا، 1366 متر است. آب و هواي اين شهرستان نيمه بياباني است و هر چه به سوي باختر حركت كنيم، بارندگي زياد شده و درجه حرارت نيز كاهش مي يابد. هواي مهريز معتدل خشك بوده و باران ساليانه آن اندك است. بر اساس سرشماري سال 1375جمعيت شهرستان مهريز 74202 نفر شامل 37284 نفر مرد و 36918 نفر زن بوده است. مردم مهريز ايراني الاصل و آريايي نژادند و به زبان فارسي و لهجه شيرين يزدي سخن مي گويند. مردم اين ناحيه مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند و شماري زرتشتي نيز در كنار شهروندان مسلمان خود، برادرانه زندگي مي كنند.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
مهريز، در گذشته «مهري گرد»، «مهرجو»، «مهري جرد»، «ميگرد» و «ميجرد» ناميده شده است. بناي اين شهر را به «مهرنگار» دختر انوشيروان ساساني نسبت داده و يكي از آبادي هاي آن، به نام «خورميز» را از بناهاي هرمز، پادشاه ساساني دانسته اند. اين شهر از پيوستن چند آبادي نزديك به هم تشكيل شده و اندك اندك گسترش يافته است. نام آن، در كتاب جامع مفيدي و تاريخ يزد به گونه «مهر گرد»، «مهرجو»، «مهري جرد» نگاشته شده است. از آن جا كه مهريز، در نزديكي شهر يزد قرار گرفته، مي توان گفت كه اين شهر از لحاظ تاريخي، سياسي و تا اندازه اي اجتماعي و اقتصادي بستگي زيادي با شهر يزد دارد.