ميان دو آب يكي از شهرستان هاي استان آذربايجان غربي است كه در ناحيه ي جنوب استان واقع شده است. اساس اقتصاد اين منطقه را كشاورزي و باغ داري تشكيل مي دهد. دام و فرآورده هاي دامي جزو محصولات صادراتي اين شهرستان محسوب مي شوند. شهرستان مهاباد داراي جاذبه هاي طبيعي و تاريخي متعددي است. رودخانه مهاباد و رودخانه زرينه رود علاوه بر مزاياي اقتصادي از جمله جاذبه هاي طبيعي منطقه نيز به شمار مي آيند. چشمه هاي آب معدني و غارهاي معروف از جمله غاربورينگ بزرگ، بناهاي تاريخي مانند مسجد جامع مهاباد، مقبره و دخمه هاي قديمي چون دخمه مادي فقرگاه، پل، مدرسه و حمام هاي قديمي از مهم ترين ترين جاذبه هاي طبيعي و تاريخي منطقه هستند.
مكان هاي ديدني و تاريخي
جاذبه هاي طبيعي شهرستان ميان دوآب را رودهاي زرينه رود، سيمينه رود و چشمه زندان سليمان تشكيل مي دهند. بناهاي تاريخي و قديمي از جمله آتشكده آذرگشسب و قلعه بخدك (بختك) به همراه بقعه ها، پل ها و ساير بناهاي تاريخي از جمله مكان هاي ديدني منطقه به شمار مي روند.
صنايع و معادن
ميان دوآب را تا اندازه اي مي توان صنعتي دانست وجود سد «نوروزلو» در 15 كيلومتري جنوب خاوري منطقه، كارخانه قند، كمپوت سازي و كوره هاي آجر سازي و آهك پزي بر اهميت صنعتي اين ناحيه افزوده است. معادن پراكنده اي نيز در كوه هاي اطراف وجود دارند.
كشاورزي و دام داري
كشاورزي و باغ داري در اين شهرستان رواج كامل دارد و محصولات گندم، چغندر قند، انگور، سيب، گلابي و بادام از محصولات كشاورزي آن اين منطقه هستند. دام و فرآورده هاي دامي نيز از محصولات صادراتي اين شهرستان محسوب مي شوند.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
ميان دوآب از سه كلمه ( ميان – دو – آب ) تشكيل شده است و اين به دليل قرار گرفتن در ميان دو رودخانه زرينه رود و سيمينه رود است. در اين منطقه اقوام مختلفي مانند: مادها، اورارتوها، كردها، سلجوقيان، ‌ترك ها و مغول ها زندگي و حكومت كرده اند. اگر چه كتب مدون و آثار تاريخي بسيار قديمي درباره محدوده شهر فعلي از گذشته هاي دور به يادگار نمانده است اما اطراف شهر و روستاهاي هم جوار مملو از نشانه هاي باستاني و تاريخي است و وجود آثار باستاني چند در روستاهاي داش تپه، گوي تپه، و ليلان در نزديكي شهر و آثار ارزنده تاريخي در منطقه تكاب و نوشتار فراوان مورخين در اين باره خبر از منطقه اي مي دهد با گذشته تاريخي بسيار دور و با آثار غني از ادوار مختلف كه همين اين نشانه ها مربوط به قدمت و گذشته پر افتخار اين محل است.سنگ نبشته هاي مكشوفه سابقه تاريخي آن را به هزاره هاي قبل از ميلاد پيوند داده اين اطمينان را به دست مي دهند كه شهر مياندواب و حومه آن در دنياي قديم يكي از مناطق پر رونق آذربايجان امروزي و جايگاه و پايگاه اقوام بسيار قديمي بوده است. هم چنين جاي پاي ساكنين قديمي اين ديار در اقصي نقاط شهرستان به طور وضوح ديده مي شود. از طرف ديگر جريان مداوم دو رود پر آب در جلگه ميان دو آب و فراهم بودن انواع خاك هاي مناسب و وجود هواي معتدل و مساعد كه كاشت و برداشت انواع محصولات كشاورزي و دامي را فراهم مي آورد حاكي از آن است كه اين ناحيه از دوران باستان مطمح نظر انسان اوليه بوده و سابقه طولاني سكونت انساني دارد. تپه هاي باستاني اطراف اين منطقه كه طبق نظر بسياري از باستان شناسان داراي آثار باستاني ارزشمند است ما را به چگونگي شرايط زيستي اين انسان ها هدايت مي كند.
اولين سند معتبري كه در اطراف ميان دوآب به دست آمده، سنگ نبشته اي است به زبان اورارتويي كه در روستاي داش تپه در 21 كيلومتري شمال باختري شهر ميان دوآب به دست آمده است. دو قطعه بزرگ اين كتيبه را ( W.Faber ) از آن محل به موزه بريتانيا انتقال داد. قوم اورارتو از اقوام بومي كوهستاني قفقاز بودند كه در قرن نهم ق. م در آسياي صغير و قفقاز حكومت مقتدري تشكيل دادند، و سلطه خود را تا باختر و شمال ايران بسط دادند. كوه آرارات ماخوذ از اين قوم است كه در زبان تركي آغري داغ، و برخي منابع آن را كوه نوح، و اعراب جودي و ارمنيان آن را ماسيس خوانده اند.
قلمرو مردم اورارتو از شمال و جنوب سرزمين هاي بين گوگچه و اروميه بود و درياچه وان در تركيه امروزي ميان كشور اورارتور قرار داشت. اين قوم دايما با آشوريان در حال جنگ و ستيز بودند و منطقه ميان دوآب زماني جزو منطقه اورارتو بوده است. ميان دوآب در قرن نهم پيش از ميلاد جزيي از منطقه بزرگ ماننا محسوب مي شد. از آن جا كه ماننا زماني از متصرفات دولت اورارتو بوده است، در تاريخ قوم اورارتو مكررا از ماننا نام برده مي شود. در ماننا دولت اورارتو اقدام به ساختن قلاع و بر قرار كردن پادگان ها نمود، كه قلعه حسن لو در قلمرو اين دولت، شايد يكي از دژهاي مستحكم و از پادگان هاي ارزنده آن روزگار باشد. ميان دوآب در زمان نادرشاه افشار، روستاي بزرگي بوده است. ميان دوآب در سر چهار راهي ميان شهرهاي تبريز، مراغه، سنندج و اروميه سه استان آذربايجان غربي و آذربايجان شرقي و كردستان را به هم متصل كرده است.
مشخصات جغرافيايي
ميان دو آب يكي از شهرستان هاي استان آذربايجان غربي است كه در ناحيه ي جنوب استان واقع شده است. مركز اين شهرستان در 46 درجه و 6 دقيقه درازاي خاوري و 36 درجه و 58 دقيقه پهناي شمالي و در ارتفاع 1314 متري از سطح دريا واقع شده است. زرينه رود و سيمينه رود از سمت خاور و باختر جريان دارند كه در سال هاي اخير به واسطه ي گسترش شهر ميان دو آب، زرينه رود در قسمتي از مسير خود از ميان شهر عبور مي كند و در دو طرف اين رودخانه ساختمان ها و تاسيسات شهري به وجود آمده است. مسير هاي دسترسي به اين منطقه عبارت اند از:
- مسير اصلي ميان دوآب – ملكان – بناب به درازاي 48 كيلومتر.
- مسير اصلي ميان دوآب – شاهين دژ به درازاي 61 كيلومتر.
- مسير اصلي ميان دوآب – بوكان به درازاي 48 كيلومتر.
- مسير اصلي ميان دوآب – مهاباد.