موسسه تبيان - ايران شناسي
نگاهي كوتاه به شهرستان نور |
نور در گذشته به «سولده» معروف بود و از قديمي ترين مناطق مازندران به شمارميآيد. وجه تسميه نور منتسب به رود نور است كه به دليل زلالي آب و انعكاس نور در آن به اين نام خوانده شده است. نور در زمان هاي گذشته به سبب موقعيت طبيعي و سوق الجيشي از اهميت ويژهاي برخوردار بوده است، وجود قلعه و استحكامات متعدد در اين منطقه و منطقه كجور، تاييد كننده اين ادعا است. نور امروزي منطقهايزيبا و توسعه يافته است. شهرستان نور يكي از شهرستانهاي استان مازندران از شمال به دريايمازندران از خاور به آمل از جنوب به رشتهكوههاي البرز و لاريجان (شهرستان آمل) و از باختر به شهرستان نوشهر محدود مي شود. اين شهرستان از نظر جغرافيايي در 52 درجه ي درازاي خاوري و 36 درجه و 35 دقيقه ي پهناي شمالي واقع شده است. آمل نزديك ترين شهرستان به نور است كه به فاصله 46 كيلومتري از آن قرار دارد. فاصله نور تا مركز استان (ساري) 114 كيلومتر و تا تهران 243 كيلومتر است.خاك منطقه نور خاك زراعتي و باتلاقي است و آب كشاورزي آن از رودخانه تأمين ميشود. 90 درصد مردم اين شهرستان به شغل كشاورزي اشتغال دارند. از مهمترين محصولات كشاورزي آن ميتوان برنج، گندم، جو، مركبات و انواع سبريجات را نام برد. برنج، مركبات، فرآوردههاي شيري و فرآورده هاي چوبي صادرات شهرستان نور را تشكيل مي دهند. گليم و جاجيم بافي، ظروف سفال، ظروف و مجسمه هاي چوبي، حصيربافي و دست بافت ها از عمده ترين صنايع دستي نور است. كرانه هاي درياي مازندران، آبشار سوا سره در ناحيه اي از توابع بلده، پارك جنگلي نور در 2 كيلومتري شهر نور، غار پيرزن جاني درروستاي اوكلاو نور – كجور، بقعه آقا شاهبالوزاهد در 21 كيلومتري جنوب خاوري سولده در روستاي آهو دشت نور، خانه نيما در روستاي يوش از توابع بلده، كاخ تميشان در 5 كيلومتري خاور نور و قلعه بلده معروفترين مكانهاي ديدني و تاريخي اين شهرستان را تشكيل ميدهند. |
شهرستان بابلسر يكي ديگر از شهرستان هاي زيبا و سبز مازندران است كه از جاذبه هاي بيشمار گردشگري برخوردار است. اين منطقه در مسير راه اصلي كناره قرار گرفته و مركز آن از نظر جغرافيايي در 52 درجه و 39 دقيقه ي درازاي خاروري و 36 درجه و 42 دقيقه ي پهناي شمالي واقع بوده از شمال به درياي مازندران، از شمال خاور به جويبار از جنوب به بابل از جنوب باختري به آمل و از شمال باختري به محمود آباد محدود ميشود. بابلسر در قديم «مشهد سر» نام داشت. برخي بر اين باورند كه اين نام از واقعه شهادت امام زاده ابراهيم ابوجراب بن اطهر، برادر امام رضا (ع) كه در آن جا مدفون است، گرفته شده باشد. منطقه فعلي بابلسر بيش از صد سال قدمت دارد و در سرچشمه رودخانه بابل استقرار يافته است. اين شهر در گذشته به عنوان بندر و مركز تجارت ايران و روسيه رونق داشت. زماني كه تجارت بين ايران و روسيه كاهش يافت و بنادر تركمن (بندر شاه سابق)، نوشهر و انزلي آباد گرديد، بندر بابلسر موقعيت خود را از دست داد، اما در دوران اخير بابلسر بيش از نقاط ديگر شمال مورد توجه رضا شاه قرار گرفت و به صورت شهر كوچك و زيبا درآمد. بابلسر اكنون يكي از بهترين و زيباترين گردشگاه ها و استراحتگاههاي شمال ايران به شمار مي رود. رود بابل كه از كوه هاي بابل سرچشمه گرفته، زمين هاي مسير خود را آبياري كرده و از بابل و امير كلا گذشته و سرانجام از ميان شهربابلسر مي گذرد و به درياي مازندران مي ريزد. اين رود نقش مهمي در آبياري بابلسر دارد. از فرآوردههاي كشاورزي اين شهرستان مي توان گندم، برنج، مركبات، تره بار، آلوچه و گوجه سبز را نام برد. آب كشاورزي اين منطقه از رود بابل تأمين مي شود. پل بابلسر و پل كوچك دواثر تاريخي و قديمي در اين منطقه هستند كه همراه با طبيعت زيبا و دلنشين اين شهرستان از جمله ديدنيهاي اين منطقه محسوب ميشوند. بابلسر در انتهاي راه اصلي كناره درياي مازندران قرار دارد و راه هاي اصلي و فرعي آن را مسير بابلسر – نوشهر به درازاي 120 كيلومتر، راه فرعي بابلسر – فرح آباد به درازاي 58 كيلومتر و راه اصلي بابلسر – بابل به درازاي 19 كيلومتر تشكيل ميدهد. |
عمارات و محوطه هاي باستاني در شهرستان بابلسر |
امامزاده بي بي فضه خاتون بابلسر امامزاده ابراهيم بابلسر دانشكده ادبيات دانشگاه مازندران بابلسر ساختمان شهرباني بابلسر ساختمان بهداري بابلسر پل فلزي بابلسر خشت پل بابلسر سقاخانه روستاي خشكرود بابلسر ميدان بيت المقدس بابلسر دانشكده ادبيات مازندران بابلسر ساختمان شهرباني بابلسر ساختمان بهداري بابلسر مجموعه بناهاي نوار ساحلي بابلسر سقانفار نوائي محله بابلسر سقانفار علي آباد بابلسر سقانفار جزين بابلسر سقانفار دوغيكلا بابلسر سقانفار كرديكلا بابلسر سقانفار شرمه كلا بابلسر سقانفار فولادكلا بابلسر تكيه علي آباد |
شهرستانبابليكيازشهرستانهاياستان مازندران است كه از شمال بهبابلسر، از خاور به شهرستان هاي جويبار، قائم شهر، سوادكوه، از جنوب به رشته كوه البرز وشهرستان فيروزكوه و از باختر به آمل محدود ميشود. مركز شهرستان از نظر جغرافيايي در 52 درجه و 44 دقيقه ي درازاي خاوري و 36 درجه و 34 دقيقهي پهناي شمالي و 39 كيلومتري شهر ساري (مركز استان) واقع شده است. قائم شهر نزديكترين شهرستان به بابلاست. بابل از شهرهايي است كه در دوران اسلامي نيز وجود داشته و به نامهاي «مامطيران»، «مامطير»، «بار فروشده»، «بار فروش» و «بابل» شناخته شده است. اولين نام اين شهر «مامطير» بود كه در قرن دهم هجري «بار فروش» و در زمان حكومت محمد خالد،بازار و عمارتي در آن بنا شد. در سال 160 هـ . ق مازياربن قارن مسجد جامع آن را بنا نهادكه شامل مساجد، عمارت، مدارس، دكاكين، سراها و بيوتات بود. «بارفروش» به عنوان مركز تجاري به ويژه در دوره صفوي از رونق، آبادي، وسعت و گستردگي برخوردار شد. شاه عباس اول فرمان داد باغ ارم را در قسمت جنوبي شهر بنا كنند. بابل در زمان فتحعلي شاه قاجار نيز اهميت قابل توجهي پيدا كرد.پيشازانقلاب اكتبر روسيه، بابل از طريق بندر مشهد سر(بابلسر) با كشور روسيه ارتباط تجاري داشت و به يكي از مراكز مهم بازرگاني استان مازندران تبديل شده بود. بابل امروزي شهري آباد و زيباست. بابل منطقه حاصل خيزي بوده و آب كشاورزي آن از طريق رودخانه ها، دره و چاه هاي عميق تأمين ميشود.مهمترين محصولات كشاورزي اين شهرستان را برنج، غلات، حبوبات، صيفي، كنجد، نيشكر، كنف، پنبه، مركبات، بادام زميني تشكيل ميدهند. اين منطقه از ديدني هاي بيشماري برخوردار است. تپه هاي شال كتي، بالكن، چهار كتي، امام زاده قاسم، بازار قديمي، بقعهدرويش فخرالدين، بقعه سلطان محمد طاهر، پل محمد حسن خان، تكيه مقريكلا و كاخ بابلبرخي از مهمترين ديدني هاي اين شهرستان را تشكيل ميدهند. |
باغها ، كاخها و موزه ها در شهرستان بابل |
موزه بابل |
مساجد و مدارس مذهبي در شهرستان بابل |
مسجد و مناره درودگر بابل |
آرامگاه ها ، امامزاده ها و زيارتگاهها در شهرستان بابل |
امامزاده عبدالله بابل |
شهرستان زيباي بهشهر يكي از شهرستان هاي استان مازندران است كه از شمال به خليج ميان كاله، از خاور به شهرستان كردكوي، از جنوب به دامنه هاي البرز وشهرستان دامغان و از باختر به شهرستان ساري و نكا محدود ميشود. بهشهر به سبب آب و هواي بسيار مطلوب خود همواره مورد نظر شاهان و خوانين محلي بوده و وجود كاخهاي متعدد در اين منطقهي ديدني از استان مازندران؛ گواهي براي اين ادعاست. ناحيه بهشهر كه در سابق «خرگوران» نام داشت توسط شاه عباس خريداري شد و در سال 1021 هجري به دستور وي شهري در آن جا احداث شد. اين شهر جديد، «اشرف البلاد» نام گرفت كه اقامت گاه شاه عباس اول در مازندران بود. «اشرف البلاد» در اثر جنگ هاي داخلي، حملات تركمن ها، افغان ها و حملات سپاهيان زند صدمات فراوان ديد و به طور مكرر تخريب شد. نادر شاه زماني كه عازم جنگ با لزگي ها بود مدتي را در اين شهر سپري كرد و محمد حسن خان قاجار نيزعلاقه زيادي به اين منطقه داشت و غالبا در اين شهر اقامت مي كرد. مهاجران گرجي كه شاه عباس آن ها را از قفقاز كوچانده بود و گروهي از خانواده هاي طالشي لنكران كه از سواحل درياي مازندران آمده بودند و جمعي از تات ها كه يكي از قبايل ايراني بودند سكنه اين شهر را تشكيل ميدهند. بهشهر امروزي، منطقهاي زيبا و جذاب است كه از آثار تاريخي و طبيعي متعددي برخوردار است. مركز اين شهرستان از نظر جغرافيايي در 53 درجه و 33 دقيقه ي درازاي خاوري و 36 درجه و 43 دقيقه ي پهناي شمالي قرار دارد. نزديكترين شهرستان به آن ساري، در فاصله 49 كيلومتري و فاصله آن تا تهران 326 كيلومتر است. بهشهر از لحاظ جغرافيايي در مكان حاصلخيزي واقع شده و داراي كشاورزي غنياست.از محصولات كشاورزي اين منطقه مي توان برنج، گندم، جو، پنبه، باقلا، توتون، تخمه آفتابگردان، هندوانه، چيت، كاموا، نئوپان، روغن نباتي، ميز و صندلي چوبي و آرد را نام برد. در اين شهرستان انواع صنايع نيز وجوددارندوازمهمترين آنها ميتوان صنايع غذايي، صنايعمبلسازي، صنايعكائوچويي، صنايعفلزي، صنايع نساجي، صنايع چوب، صنايع چاپ و انتشار و صنايع غير فلزي را نام برد. مسيرهاي ارتباطي اين منطقه از سمت خاور، بهشهر – كردكوي به درازاي 55 كيلومتر و از طرف باختر، بهشهر – ساري به درازاي 46 كيلومترهستند. راه آهن سراسري تهران – بندر تركمن نيز از ميان شهر بهشهر عبور مي كند. آبشار زنگت در روستاي زنگت بهشهر. تپه كش، درياچه عباس آباد، غار كمربند (هوتو)،كاخ چشمه عمارت، كاخ صفي آباد، عمارت و باغ صفوي (باغ شاه) و كاخ عباس آباد تنها برخي از مهمترين مناطق ديدني و تاريخي شهرستان بهشهر به شمار ميآيند. |
آرامگاهها ، امامزاده ها و زيارتگاهها در شهرستان بهشهر |
امامزاده روستاي غلامي بهشهر امامزاده عبدالله تجرخل بهشهر امامزاده احمد تيرتاش بهشهر امامزاده هاشم تيرتاش بهشهر امامزاده قاسم بهشهر امامزاده ابراهيم بهشهر امامزاده حسن رضا بهشهر خانه قديمي رسولي بهشهر امامزاده شهيدآباد بهشهر امامزاده زين العابدين/محمد بهشهر امامزاده يوسف ركاوند بهشهر امامزاده امام ده بهشهر بقعه اميركمال الدين آسياب سر بهشهر امامزاده احمد/بلند امام بهشهر امامزاده سيد عبدالله بهشهر امامزاده معصوم زاده مير مفيد بهشهر بقعه سادات بابكان بهشهر بقعه متبركه امامزاده پنج تن بهشهر بقعه امامزاده محمد بهشهر امامزاده اميرسيد كمال الدين بهشهر بقعه مير مفيد بهشهر بقعه امامزاده يوسف بهشهر امامزاده حسن رضا بهشهر |
عمارات و محوطه هاي باستاني درشهرستان بهشهر |
باغ و عمارت اشرف بهشهر باغ چهلستون واقع در شهرداري بهشهر بهشهر سد و ساختمان داخل درياچه بهشهر عمارت صفي آباد بهشهر چشمه عمارت بهشهر كاخ صفي آباد بهشهر گورستان قديمي سفيدچاه بهشهر منزل احمد علي خان هزار جريبي بهشهر باغ و عمارت صفويه بهشهر استخرعباس آباد بهشهر قلعه پلنگان بهشهر آب انبارشاه عباس بهشهر عمارت افغان نژاد بهشهر قلعه دوك بهشهر آب بندان بهشهر آتشكده كوهستان بهشهر اميركمال الدين و جمال الدين بهشهر عمارت سيامي گرجي محله بهشهر عمارت سيامي گرجي محله بهشهر خانه قديمي توكلي رستم كلا بهشهر خانه قديمي مرحوم كاردلي بهشهر تكيه سلطاني رستم كلا بهشهر حسينيه حسين فرهي رستم كلا بهشهر دخترقلعه بهشهر بزپل بهشهر بهشهر عمارت باغ شاه |
شهرستان نكا در 33 كيلومتري جنوب باختري بهشهر، در مسير راه اصلي ساري – گرگان قرار دارد و رود نكا از ميان مركزاين شهرستان گذشته و سرانجام به درياي مازندران مي ريزد. منطقهاي كه امروزه نكا ناميده ميشود طي 70 سال اخير ازتوسعه محله يا روستاي «تاريخ محله» جنب پلي بر روي رودخانه نكا، به وجود آمده است. نكا در منطقهاي كاملا دشتي قرار دارد و آب و هواي آن معتدل و مرطوب است. مجسمه و ظروف چوبي، حصيربافي، سفال و دست بافت ها از مهم ترين صنايع دستي نكا به شمار ميآيند. تالاب لپو – پلنگان در خاور نيروگاه نكا، جنگلهاي نكا در داخل نكا، درياچه استخرپشت در ميان دره رودخانه زارم مسيرنكا و سواحل زاغمرز در مسير زاغمرز – نكا از معروفترين مناطق شهرستان نكا به شمار مي آيند. |
جويبار در استان مازندران شهرستاني مجزا و منقطقهاي بسيار زيبا و ديدني در كرانه درياي مازندران براي بازديد توريست هاي خارجي و ايراني است كه اساس اقتصاد آن بر گردشگري، كشاورزي و ماهيگيري استوار است. شهرستان جويبار يكي از شهرستانهاي كوچك استان مازندران است كه در گذشته«باغلو» نام داشت و قصبه مركز دهستان گيلخوران در بخش مركزي شهرستان قائم شهر بوده است. بعدها پس از احداث راه آهن در شهرستان قائم شهر و ايجاد كارخانههاي بزرگ نساجي، كنسرو سازي و شاليكوبي در قائم شهر، اين شهرستان به جرگه شهرهاي بزرگ كشور پيوست و جويبار نيز عنوان شهر گرفت. شهرستان جويبار از شمال به ساحل درياي مازندران از خاور به ساري، از جنوب به قائم شهر و از باختر به بابل محدود ميشود. مركز اين شهرستان در 21 كيلومتري شمال قائم شهر و 18 كيلومتري شمال خاوري ساري واقع است و از نظر جغرافيايي در 52 درجه و 54 دقيقهي درازاي خاوري و 36 درجه و 38 دقيقهي پهناي شمالي واقع شده است. جويبار دشتي حاصلخيز با خاك مناسب وآب و هواي مرطوب است كه آب كشاورزي آن از طريق چاهها و رودخانهها تامين ميشود. محصولات كشاورزي اين شهرستان كوچك ساحلي را پنبه، غلات، كنجد و صيفيجات تشكيلمي دهند. جويبار راه شوسه به قائم شهر و كياكلا دارد. سواحل زيباي درياي مازندران مهمترين و بزرگترين جاذبهي گردشگري شهرستان جويبار را تشكيل ميدهند. صنايع دستي شهرستان جويبار شامل حصيربافي، سبدبافي، مصنوعات چوبي است. دو زيارتگاه به نام هاي امامزاده مهدي مير هادي و امامزاده صادق رضا كه گفته ميشود از نوادگان امام صادق (ع) هستند؛ نيز در اين شهرستان وجود دارند. |