آشتيان از مناطق بسيار كهن ايران بوده ودر گذشته جزو ماد سفلي يا ماد بزرگ بوده است كه آثار دژهاي مادي در اين منطقه به چشم مي‌خورد. اين منطقه يكي از شهرستان‌هاي استان مركزي است كه در دامنه ارتفاعات كوه‌هاي مركزي استان واقع شده است. آشتيان به علت وجود خاك‌هاي قهوه‌اي و آب كافي از نظر كشاورزي وضع بسيار مطلوبي دارد. اساس اقتصاد اين منطقه را كشاورزي وباغ‌داري تشكيل مي‌دهدو انواع محصولات در اين ناحيه به عمل مي‌آيد. بازرگاني‌ در اين شهرستان در راستاي فعاليت‌هاي كشاورزي و دام‌داري قرار دارد.
از مهم‌ترين صادرات اين شهرستان مي‌توان صابون، محصولات كشاورزي، انواع‌ميوه‌هاي باغي و انواع فرآورده هاي دامي (پوست، پشم، گوشت) و خشكبار را نام برد. صابون‌سازي آشتيان يكي از صنايع معروف دستي اين منطقه به شمار مي‌آيد. باغ‌هاي متعدد‌درشهرستان آشتيان از مهم ‌ترين ديدني هاي ‌اين منطقه بوده و رودخانه آسياب جفتي و سردرمنزل‌هاي قديمي از ديگر ديدني‌هاي اين منطقه محسوب مي‌شوند. آشتيان مهد پرورش مردان نامي ايران هم‌چون ميزاحسن آشتياني و اقبال آشتياني است.
صنايع و معادن
مهم‌ترين صنايع در اين شهرستان كارخانه‌هاي مربوط به تهيه خشكبار و كارخانه صابون سازي است. معادن سرب و روي در حوالي آشتيان وجود دارد. بازرگاني در اين شهرستان در راستاي فعاليت‌هاي كشاورزي و دام‌داري قرار دارد. از مهم‌ترين صادرات اين شهرستان مي‌توان صابون، محصولات كشاورزي، انواع‌ميوه‌هاي باغي و انواع فرآورده هاي دامي (پوست، پشم، گوشت) و خشكبار را نام برد.
كشاورزي و دام داري
آشتيان در اثر وجود خاك هاي قهوه اي و آب كافي از نظر كشاورزي وضع بسيار مطلوبي دارد. منابع آب كشاورزي اين شهرستان رودخانه و چاه‌ژرف بوده اما نوع كشت بيش تر ديمي است. مهم ترين اقلام كشاورزي و باغداري آشتيان گندم، جو، بنشن، تره بار، نباتات علوفه اي و انواع ميوه از قبيل انگور، بادام، گردو، سيب، زرد آلو، آلبالو، گيلاس و گلابي است كه بيش تر صادر مي شوند.
بادام و گردوي اين منطقه به صورت خشكبار به ساير نواحي ارسال مي شود. دام‌داري و دام‌پروري از فعاليت هاي مهم شهرستان آشتيان محسوب مي شود. پرورش دام در اين شهرستان بيش تر شامل گوسفند، بز، گاو بوده كه توسط عشاير و روستاييان صورت مي گيرد. علاوه بر آن پرورش طيور به دو شيوه سنتي و صنعتي شامل پرورش مرغ و خروس، اردك، غاز و بوقلمون مي‌شود كه علاوه بر رفع نيازمندي هاي محلي مقاديري نيز صادر مي‌شود.
مشخصات جغرافيايي
آشتيان يكي از شهرستان هاي استان مركزي از يك بخش مركزي تشكيل شده و از شمال و باختر به شهرستان تفرش، از جنوب به شهرستان اراك و از شمال خاوري و خاور به شهرستان قم محدود مي‌شود. مركز شهرستان آشتيان از نظر جغرافيايي در 50 درجه درازاي خاوري و 34 درجه و 31 دقيقه ي پهناي شمالي و ارتفاع 2090 متري از سطح دريا واقع شده است. آب وهواي شهرستان آشتيان نسبتا سرد و خشك بوده و رودخانه آشتيان مهم ترين رودخانه اين شهرستان است. دو راه آسفالت به ترتيب زير از شهر آشتيان منشعب مي شود.
راه آسفالت به سمت جنوب خاور يا راهجرد (در مسير راه سراسري قم – اراك) به درازاي 35 كيلومتر
راه آسفالت به سمت شمال باختري تا شهر آب (در مسير راه تفرش – اراك) به درازاي 14 كيلومتر
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
آشتيان يكي ازمناطق‌قديمي استان مركزي در شمال خاوري اراك و در دامنه ارتفاعات كوه هاي مركزي استان واقع شده است. آشتيان را «ابرشتيجان» نوشته و آن را از متعلقات همدان ذكر كرده اند كه «ابرشتجان» بعد ها به «آشتيجان» تبديل شده و چون حرف (ج) را اهالي به صورت حفيف به كار مي برند در حال حاضر آشتيان ناميده مي شود. برخي ديگر مي‌گويند نام قديم اين شهر«شتيان» به معني «محل آتشكده» بوده است. طبق اظهارات مولف‌كتاب تاريخ قم، اين شهر را كيخسرو آباد كرده است. برخي از جغرافي نويسان و مورخين نيز عقيده‌دارندكه «سجاران» و «ابر شتجان» را فيران بن ويسان (پيران و يسه وزير افراسياب) بنا كرده است. مردم اين شهر قبل از فتح اسلام زرتشتي بوده و 16 آتشكده داشته اند كه مهم ترين آن ها «آتشكده وره» بوده است. اين منطقه تا قرن ششم هجري جزيي از ايلات جبال بود كه «عراق عجم» ناميده مي شد و در زمان عمر توسط مالك بن عامر اشعري فتح و مردم آن مسلمان شدند. آشتيان قبل از حمله اعراب به قم و تصرف و تملك آن آباد و پر جمعيت و داراي مردمي ثروتمند بوده است.